Дзяржаўная падтрымка сем'яў, якія выхоўваюць дзяцей
У Беларусі створана ўстойлівая сацыяльна-эканамічная платформа па падтрымцы сем'яў пры нараджэнні і выхаванні дзяцей. Кожныя пяць гадоў азначаюцца канкрэтнымі значнымі мерамі. Сярод апошніх: павелічэнне памераў дапамог на дзяцей, развіццё сферы сацыяльных паслуг для сем'яў з дзецьмі, узмацненне падтрымкі дзяржавы пры будаўніцтве жылля маладым і шматдзетным сем'ям, увядзенне сямейнага капіталу.
У рамках Дзяржаўнай праграмы "Здароўе народа і дэмаграфічная бяспека Рэспублікі Беларусь" на 2016 - 2020 гады (пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14 сакавіка 2016 г. № 200) рэалізуецца шэраг мер, накіраваных на падтрымку мацярынства.
У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь "Аб дзяржаўных дапамогах сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей" назначаюцца 11 відаў дапамог. Гэта тры групы дапаможнікаў: па мацярынстве, сямейныя і па часовай непрацаздольнасці па доглядзе дзяцей.
Дапамога па догляду дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў устаноўлена на ўзроўні 35 - 40 працэнтаў сярэдняга заработку па краіне , прычым для ўсіх атрымальнікаў, незалежна ад таго, застрахаваны яны ці не.
З 1 ліпеня 2017 г. набыў моц Закон Рэспублікі Беларусь «Аб дзяржаўных дапамогах сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей» у новай рэдакцыі. Законам прадугледжана ўзмацненне сацыяльнай абароны найбольш уразлівых катэгорый сем'яў: маладых спецыялістаў, студэнтаў, якія атрымліваюць дапамогу па цяжарнасці і родах у мінімальным памеры, сем'яў, якія выхоўваюць дзяцей-інвалідаў, і бацькоў, якія маюць інваліднасць.
Даведачна. Асноўныя навіны Закона:
У 2015 годзе ў Рэспубліцы Беларусь уведзена прынцыпова новая для краіны мера доўгатэрміновай падтрымкі шматдзетных сем'яў - сямейны капітал у памеры 10 000 долараў ЗША пры нараджэнні, усынаўленні (удачарэнні) трэцяга або наступных дзяцей.
Малазабяспечаным сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, у адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 19 студзеня 2012 г. № 41 (у рэд. ад 15.06.2017 №211 ) дзяржаўная адрасная сацыяльная дапамога прадастаўляецца ў выглядзе забеспячэння прадуктамі харчавання дзяцей першых двух гадоў жыцця.
З улікам інтарэсаў сям'і і дзяцей развіваецца сістэма сацыяльнага абслугоўвання.
Прадастаўленне сацыяльных паслуг ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь "Аб сацыяльным абслугоўванні" ад 22 мая 2000 г. (у 2017 годзе прыняты ў новай рэдакцыі).
У сістэме органаў па працы, занятасці і сацыяльнай абароне функцыянуюць тэрытарыяльныя цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва.
У цэнтрах аказваюцца сацыяльна-пасрэдніцкія, сацыяльна-псіхалагічныя, кансультацыйна-інфармацыйныя паслугі, паслуга сацыяльнага патранату, часовага прытулку і інш.
У цэнтрах распрацаваны спецыяльныя праграмы для бацькоў, мэтай якіх з'яўляецца павышэнне культуры шлюбна-сямейных адносін. Арганізавана работа клубаў і гурткоў, дзейнасць якіх накіравана на аказанне дапамогі ў фарміраванні гарманічных унутрысямейных адносін, сацыяльную адаптацыю і падтрымку сем'яў, вырашэнне канфліктных сітуацый.
У практыку работы цэнтраў укаранёна праграма "Бацькоўскі ўніверсітэт" для асветы бацькоў у пытаннях выхавання дзяцей, умацавання інстытута сям'і і павышэнні ролі сямейных каштоўнасцей.
Найбольш запатрабаванай у сем'яў, якія выхоўваюць дзяцей, з'яўляецца паслуга пагадзіннага догляду дзяцей (паслуга няні).
Гэта паслуга прадастаўляецца сем'ям, якія выхоўваюць дваіх і больш дзяцей, якія нарадзіліся адначасова (двайні, трайнят) ва ўзросце да 3 гадоў, дзяцей-інвалідаў ва ўзросце да 18 гадоў у межах 20 гадзін у тыдзень (трайнятам да 40 гадзін). Паслуга прадастаўляецца бясплатна :
На платнай аснове (па сацыяльна нізкіх тарыфах) - поўным сем'ям, якія выхоўваюць адно дзіця-інваліда, - да дасягнення ім узросту 4 гадоў , і сем'ям, якія выхоўваюць дзіця-інваліда ва ўзросце ад 4 да 18 гадоў.
Сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей-інвалідаў, на базе дамоў-інтэрнатаў для дзяцей-інвалідаў прадастаўляецца паслуга сацыяльнай перадышкі (не больш за 28 дзён у каляндарным годзе). Мэта сацыяльнай перадышкі - вызваленне бацькоў (членаў сям'і) ад догляду дзіцяці-інваліда ў мэтах прадастаўлення ім магчымасці для аднаўлення сіл, вырашэння сямейна-бытавых пытанняў. На перыяд прадастаўлення паслугі за сям'ёй захоўваецца права на ўсе сацыяльныя выплаты (пенсія, дапамога).
Цэнтры таксама ажыццяўляюць дзейнасць, накіраваную на папярэджанне насілля ў адносінах да жанчын і дзяцей, сямейнага няшчасця, аказанне дапамогі сем'ям, якія знаходзяцца ў крызіснай сітуацыі.
У выпадку неабходнасці асобам, якія пацярпелі ад насілля ў сям'і, можа быць прадастаўлена паслуга часовага прытулку на базе "крызіснага" пакоя.
Працягвае работу агульнанацыянальная бясплатная гарачая лінія 8-801-100-8-801 для асоб, якія пацярпелі ад дамашняга насілля.
На ўмацаванне ўнутрысямейных адносін, павышэнне прэстыжу і каштоўнасці сям'і і сямейных адносін, стабілізацыю інстытута шлюбу накіраваны мерапрыемствы Нацыянальнага плана дзеянняў па забеспячэнні гендэрнай роўнасці ў Рэспубліцы Беларусь на 2017-2020 гады (далей - Нацыянальны план).
Асаблівая ўвага ў Нацыянальным плане ўдзяляецца аказанню ўсебаковага садзейнічання сем'ям ва ўмацаванні шлюбу, пашырэнні розных форм асветы бацькоў па пытаннях адказнага бацькоўства, выхавання, культурнага развіцця і захавання здароўя дзяцей.